Doğanın tarihle kucaklaştığı Amasya, Osmanlı Devleti’nin en kadim şehirlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, Amasya gezilecek yerler arasında tercih edebileceğiniz birçok Osmanlı yapısı bulunmaktadır. Doğanın eşsiz manzarasına ev sahipliği yapan şehir, tarihin gizemli dokusunu da en iyi şekilde yansıtmaktadır.
Yazı Başlıkları
Doğal güzellikleri, sıcakkanlı insanları, tarihi yapıları ve zengin mutfak kültürüyle bir bütün olan Amasya, gezi rehberi listeleri için zengin ve kadim bir yurttur. Şehirde gezip görmek isteyeceğinizi düşündüğümüz bazı keşif noktaları şunlardır;
Büyük kaya kütlelerinin insan eliyle oyulması sonucu yapıldığından dolayı, yerli ve yabancı turistlerin bir hayli ilgisini çekmektedir. 13 metre yüksekliğine sahip kayaların milattan önceki 200. Yılda insanlar tarafından oyularak yerleşim alanı olarak kullanılması, burayı popüler hale getirmektedir.
1510 yılında bülbül hatun tarafından yaptırılan Yıldız Hamamı, şehir merkezine yakın bir konumda bulunmaktadır. Osmanlı mimarisinin tüm inceliklerini bulabileceğiniz ve hamam kültürünü en iyi şekilde yansıtan Amasya Yıldız Hamamı, halen aslına uygun bir şekilde kullanılmaktadır.
1.Beyazıt’ın kapı ağası olarak görevli Hüseyin Ağa tarafından yaptırılan büyük ağa medresesi, Osmanlı medrese kültürünü en iyi şekilde simgelemektedir. 1488 yılında yapılan medresenin giriş kısmındaki usta işçilikler, görenleri kendine hayran bırakmaktadır. Giriş kısmında sivri kemer revaklar ve bursa kemeri işçiliğinin yer alması, medreseyi daha şık bir hale getirmektedir.
Medrese içerisinde birçok dershane ve sonradan mescide çevrilmiş bir alan bulunmaktadır. Osmanlı döneminin öne çıkan İslam alimlerinin burada eğitim almış olması da medreseyi öne çıkaran özelliklerinden biridir.
Amasya gezilecek yerler listeniz için iyi bir seyir noktası arıyorsanız, Çakallar Tepesi bunun ideal bir destinasyon olarak karşımıza çıkmaktadır. Zamanında paşa ve şehzadelerin yazlık köşklerinin de bulunduğu tepeyi, yaz aylarında bölge halkı piknik yapmak için kullanmaktadır.
1666 yılında fetih gazi tarafından camiye çevrilen kilise binası, şehir merkezinde Fethiye mahallesinde bulunmaktadır. Bizans imparatorluğu döneminde imparatorun kızı Helena’nın yaptırmış olduğu kilise, İslami mimari uygun eklemeler ile cami halini almıştır.
Banisi Tacettin Mahmut Çelebi olan gümüşlü camii, 1326 yılında inşa edilmiştir. Caminin en önemli özelliği, şehirdeki ilk Osmanlı eseri olmasıdır. Ahşap çatısı ile mistik bir görüntü sunan gümüşlü camii, günümüzde de halen ibadete açık bir şekilde kullanılmaya devam etmektedir.
Doğal güzelliklere meraklı olanların Amasya gezi rehberi listelerinde yer alan Yedi Kuğular Kuş Cenneti, şehrin Suluova ilçesinde bulunmaktadır. 1989 yılından beri sit alanı olarak koruma altına alınan kuş cennetinin, il merkezine 30 kilometre mesafede olduğu bilinmektedir. Kuş cenneti içerisinde 200’ü aşkın yabani kuş türü bulunmaktadır. Kuş gözetleme kuleleri, kuş cennetini doğa fotoğrafçıları için daha cazip hale getirmektedir.
Daha öncesinde Beyazıt külliyesinin odalarında depolanan arkeolojik eserler, 1980 yılında açılan Amasya arkeoloji müzesi bünyesinde sergilenmektedir. İçerisinde el yazması belgeler, sikkeler, altın ve bronz küçük heykeller gibi birçok arkeolojik eserin bulunduğu müze bahçesinde ise, büyük heykeller ve lahitler sergilenmektedir.
Osmanlı mimarisine ilgi duyuyorsanız, Amasya gezilecek yerler listenize Saraçhane Camii’ni eklemeniz gerekir. Şehir merkezinde bulunan tarihi cami, 1372 yılında yaptırılmıştır. Günümüzde hala aktif olarak kullanılan cami, birçok kez tadilattan geçmiştir.
Şehirde bulunan önemli Osmanlı eserlerinden biri olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1666 yılında inşa edilmiştir. Şadırvan ve tavan kısmında bulunan birçok süslemede Osmanlı coğrafyasının önemli şehirlerini temsil eden figürleri bulabilirsiniz. Merzifon ilçesindeki tarihi cami, dış süslemeleri ile de bir hayli dikkat çekici konumdadır.
Dönemin valisi ziya paşa tarafından inşa ettirilen Amasya saat kulesi, 1865 yılında yaptırılmıştır. Bölgede yaptırılan bir köprü inşaatı sırasında kısmen hasar gören tarihi saat kulesi, 1940 yılında büyük bir onarımdan geçmiştir. Her şehir merkezinde olduğu gibi, bu şehirde de saat kulesi önemli buluşma noktalarından biridir.
Konak 1865 yılında Hasan Talat Efendi talimatı ile inşa edilmiştir. Yalıboyu evlerinin iç kısmında tüm heybetiyle bulunan tarihi konak, 1976 ve 1988 yıllarında restore edilerek ziyarete açılmıştır.
1481 yılında Osmanlı padişahı II. Beyazıt’ın talimatı ile yaptırılan külliye içerisinde, Osmanlı mimarisine uygun şekilde yapılan birçok tarihi yapı bulunmaktadır. Yeşilırmak’ın hemen kenarında bulunan külliye zaman içerisinde birkaç kez tadilat görmüş olsa da orijinal dokusunu kaybetmemiştir.
Tarihi kalenin yapım yılı tam olarak bilinmemektedir. Ancak kimi kaynaklara bakıldığında Pontus Krallığı talimatı ile yaptırıldığı söylenmektedir. Ancak kalenin bazı kısımlarında Eski Tunç Çağı’na ait izlerin olması, kalenin yapıldığı dönem hakkında kafa karışıklığına neden olmaktadır.
1075 yılında Türklerin Amasya’yı fethetmesinin ardından, kaleye farklı birçok ekleme yapılmıştır. Amasya il merkezinde bulunan kale, deniz seviyesinden 700 metre yükseklikte yer alır. Yukarı kale, kızlar sarayı ve içeri şehir isimleri ile 3 farklı kısımdan oluşan kalenin yakınlarında, büyük bir cami ve burç kalıntıları da bulunmaktadır.
Milattan önce 333 yılında insanların kayaları oyarak oluşturdukları mezarlar ve kabartmalar, Amasya gezilecek yerler listelerinde fazlasıyla ilgi görmektedir. Pontus krallarına ait kaya kabartmalarının yanı sıra yine bu krallara ait mezarlar burada bulunmaktadır. Kral Kaya Mezarları çevresinde birçok mağara şeklinde tarihi yaşam alanları da yer alır.
Osmanlı hamam kültürünü yakından tanımak istiyorsanız, Amasya gezi rehberi listenize bu tarihi hamamı mutlaka eklemeniz gerekir. Bir diğer tarihi destinasyon olan Mehmet Paşa Camii’nin hemen arka kısmında bulunan tarihi hamam, kare planı üzerine 1436 yılında yaptırılmıştır. Hamam günümüzde de aktif olarak kullanılmaya devam etmektedir.