Diyarbakır, Antik Surları ve Kalesi kadar Hevsel Bahçeleri ile de ziyaretçilerin gözdesi. Yaklaşık 470.000 metrekare bir yüzölçümüne sahip olan bahçeler, Dicle Nehri’nin kıyısında bulunuyor.
Hevsel Bahçeleri’nin yanında Diyarbakır’da gezilip görülecek çok nokta var. Geniş topraklara yayılmış bu coğrafyada şehrin tarihini ve doğasını keşfetmek için iyi bir planlama ve doğru konaklama tercihi şart.
Diyarbakır gezinizde konaklama için otel ve pansiyon seçeneklerinin yanında daha uygun fiyatlı bir alternatif ise daire kiralamak. Özellikle ev sahibi ile doğrudan iletişime geçmenizi sağlayan rentola emlak, aklınızdaki soruları ortadan kaldırmanızı sağlıyor. Siz de zamanınızı bu muhteşem yerleri keşfetmeye ayırıyorsunuz.
Yazı Başlıkları
Diyarbakır’ın İncisi Hevsel Bahçelerine Nasıl Gidilir?
2013 Yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi için aday gösterilen Hevsel Bahçeleri, Dicle Nehri Kıyısında bulunuyor. Bahçelerin Diyarbakır’ın merkezine olan uzaklığı ise yaklaşık 10-12 km.
Hevsel Bahçelerine giriş ücretsiz. Bununla beraber, geçmişi 7000 yıl öteye dayanan bahçelerin, Antik Mezopotamya’nın “ilk tahıl ambarı” olduğu düşünülüyor.
Şehir merkezinden otobüsle veya karayolu ile tarihi bahçelere ulaşmak yaklaşık olarak 10 veya 15 dakikanızı alabilir. Bununla beraber, bahçelerin çevresinde pek çok restoran ve kafe sizleri bekliyor olacak.
Hevsel Bahçelerinin Tarihi
Diyarbakır Hevsel Bahçelerinin tarihi, 7000-8000 yıl öncesine dayanıyor. Kimi tarihçiler “Aden Bahçelerinin” (Eden Bahçeleri / Cennet Bahçeleri) tam olarak burası olduğunu iddia ediyor.
Rivayete göre, Mardin Nusaybin’de yapılan bir savaşta mağdurlar Diyarbakır Antik Surlarının içine sığınmak isterler. Ancak buraya kabul edilmeyenler, bugünkü Hevsel Bahçelerinde yaşamak zorunda bırakılırlar.
Hevsel isminin de Arapça “Esfel” kelimesi ile bağlantısı olduğu düşünülüyor. Savaştan kaçtıkları için sur içine alınmayan halkı küçümsemek için kullanılan kelime, sonrasında bahçelerin ismi haline gelmiş.
Günümüzde, botanik güzellikleri ile dikkat çeken bahçelerin aynı zamanda pek çok farklı türde küçük memeliye de ev sahipliği yaptığı biliniyor. Uzmanlar, Hevsel Bahçeleri’nin bölgedeki ilk ve en önemli tahıl ambarı – tarımsal üretim merkezi olduğunda hemfikir.
UNESCO Dünya Mirası Listesinde Bir Güzel Bahçe
Diyarbakır merkeze çok yakın olan Hevsel Bahçeleri, resmi olarak “Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı” olarak biliniyor.
Bahçeler ve kültürel peyzaj alanı için, 2013 Yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi için başvuruda bulunulmuş, başvuru ise 2015 Yılında kabul edilmiştir. Diyarbakır Hevsel Bahçeleri bugün UNESCO Dünya Mirası Listesinde bulunuyor.
Kültürel peyzaj alanının çok geniş olması, çeşitli güvenlik sorunlarını beraberinde getirmiş olsa da, günümüzde Hevsel Bahçeleri; Tarihi Diyarbakır Kalesi, Antik Surlar ve On Gözlü Köprü ile beraber Diyarbakır’ın en önemli simgelerinden birisi olmayı sürdürüyor.
Doğu’nun Manyası olarak da bilinen bahçeler için şehir merkezinde bir ev kiralarsanız, Diyarbakır’ın Antik Surlarını ve On Gözlü Köprüyü de kolaylıkla ziyaret edebilirsiniz.
Ziyaret Edilmesi Gereken Noktalar
Turistik açıdan son derece cazip bir lokasyonda bulunan Diyarbakır Hevsel Bahçeleri, geniş bir alanı kapsıyor. Bu nedenle iyi bir hazırlık yaparak, girişi ücretsiz olan alanı gezebilirsiniz.
Diyarbakır’ı ziyaret eden çoğu ziyaretçi, Diyarbakır Antik Surları’ndan sonra sırasıyla bahçeleri ve On Gözlü Köprüyü de rotalarına ekliyorlar.
Başta Dicle Köprüsü, Tarihi Diyarbakır Kalesi, Diyarbakır Antik Surları gibi yapılar, şehir merkezine ve bahçelere son derece yakınlar. Güne erken başlarsanız, bir tur gezisi sırasında saydığımız noktaları gün sonuna kadar rahatlıkla gezebilirsiniz.
Söz konusu Diyarbakır olunca, şehrin tüm kültürel ve tarihi yapıların bu noktada toplanmış iki alanda yoğunlaştığını görebilirsiniz. Diyarbakır Sur İlçesinde bulunan Diyarbakır Kalesi ve Suriçi, ziyaretçilerin birinci uğrak noktası.
Kiralık daire için şehir merkezini tercih eder ve gezinize erken başlarsanız, Diyarbakır’ın kalbini oluşturan iki noktayı da rahatlıkla gezebilirsiniz. Özellikle Hevsel Bahçeleri’nin gezilip görülmeyi ve keşfedilmeyi bekleyen pek çok noktası bulunuyor.
Diyarbakır Hevsel Bahçeleri Lezzet Durakları
Diyarbakır Hevsel Bahçeleri sınırlarında bulunan çay bahçeleri dinlenmek için ideal. Bahsettiğimiz noktalarda küçük çay molaları verebilir, manzaranın keyfini çıkarabilirsiniz.
Bahçeler, iyi bir gün batımı yürüyüşü veya tarihi turlardan sonra bir çay ve kahve molası verebileceğiniz çok sayıda tesise sahip. Amatör fotoğrafçılıkla ilgileniyorsanız bahçeler sizin için harika bir gezi alanı olabilir.
Hewş Cafe-Kahvaltı, Besn-i Şah Kahvaltı / Cafe, bahçe peyzajının tadını çıkarırken iyi bir sabah kahvaltısı yapabileceğiniz başlıca noktalar arasında yer alıyor.
Diyarbakır, özellikle kebapları ile dikkat çeken illerimizden birisi. Doğu Mutfağının en güzel örneklerini bir de Diyarbakır Hevsel Bahçeleri sınırlarında tatmak isterseniz, Cumakesen (Hevsel ocakbaşı) ve Hacegân Sofrası gibi çeşitli restoran alternatifleri de mevcut.
Bu bölgeyi ziyaret etmişken ciğer yemeden dönmemeniz gerektiğini okumuş olmalısınız. Hem tarihi mirasları keşfederken hem de enfes lezzetleri deneyimleyebilirsiniz.
Doğu’nun Manyası Hevsel Bahçeleri Neden Önemli?
Hevsel Bahçeleri, günümüzde yaklaşık olarak 180 adet kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Bu nedenle kimi kaynaklarda “Doğu’nun Manyas’ı” olarak da anılıyor.
Şanlıurfa Göbeklitepe gibi tarih öncesine ait olduğu düşünülen kazı alanları, Diyarbakır’ı da ciddi anlamda popüler hale getirdi.
Dünya’daki çoğu arkeolog, Diyarbakır Hevsel Bahçeleri’nin tarımın başladığı nokta olduğunu düşünüyor. Bununla birlikte, üç semavi dinde de kendisine yer bulan “Garden of Eden” / Aden Bahçeleri’nin Hevsel Bahçeleri olduğu tezi de tarihçiler arasında yaygın.
Tarihi önemine ek olarak Diyarbakır Hevsel Bahçeleri, çoğu açıdan Diyarbakır’ın akciğeri olarak görülüyor. Zengin bir bitki örtüsüne ve canlı çeşitliliğine sahip olan bahçeler, Diyarbakır’da gezilecek yerleri keşfeden turistlerin olduğu kadar yerli halkın da gözdesi.
Diyarbakır Hevsel Bahçeleri’nin önemini anlamak için Dünya Mirası Listesini inceleyebilirsiniz. Tac Mahal gibi insan akıl ve dehasının ürünü olmuş pek çok tarihi yapı bu listede bulunuyor.